Skuteczne działania eksperckie zakończone uruchomieniem aż czterech autobusowych linii transgranicznych, współudział w powstaniu linii autobusowej Kraków-Myślenice i pociągów Muszyna-Poprad, wspieranie mieszkańców zabiegających o lepszy transport publiczny, bezpłatny poradnik „Zrób sobie autobus regionalny”, a ostatnio również skuteczna petycja „5 razy TAK dla transportu publicznego”, dzięki której będą ujednolicone ulgi w transporcie publicznym i powstanie jednolita baza przystanków i wspólna wyszukiwarka, a być może również reforma zarządzania transportem autobusowym poprzez wzmocnienie roli województw. To tylko kilka przykładów skutecznych – a przy tym pracochłonnych działań Inicjatywy obywatelskiej Polska-Słowacja-autobusy. Te wszystkie działania wymagają nie tylko wiedzy eksperckiej oraz językowej i ogromu pracy, ale też pieniędzy, dlatego będę wdzięczny za wsparcie tych działań – również finansowe. Można to zrobić, kupując jeden z ebooków z poniższej listy, ceny zaczynają się już od symbolicznych 4 złotych.
Inicjatywa obywatelska Polska-Słowacja-autobusy powstała w 2015 roku w odpowiedzi na postępujące wykluczenie komunikacyjne na polsko-słowackim pograniczu: likwidację PKS-ów i zastępowanie ich ciasnymi busami, likwidację komercyjnych linii transgranicznych kursujących wcześniej do Liptowskiego Mikulasza i Popradu, likwidację pociągów Kraków – Koszyce – Budapeszt – Bukareszt i ogólne pogorszenie jakości transportu publicznego. Początkowym celem i postulatem było uruchomienie samorządowych autobusów i pociągów transgranicznych na polsko-słowackim pograniczu i to udało się nam w końcu wywalczyć, choć nie było łatwo i dla wielu wydawało się to niemożliwe. Z czasem zasięg tematyczny się powiększał i objął postulaty stworzenia przez Marszałka Małopolski, wzorem Słowacji, sieci komfortowych autobusów wojewódzkich których wcześniej województwo nie organizowało, jeśli nie liczyć kilku linii busowych. Skutecznie wskazywaliśmy, jak transport autobusowy funkcjonuje w sąsiedniej Słowacji i argumentowaliśmy, że skoro na Słowacji się da, to w Małopolsce również powinno (to lata 2019-2022). Po likwidacji komercyjnych „żółtych autobusów” Kraków-Myślenice, mieszkańcy początkowo adresowali swoje postulaty o przywrócenie transportu autobusowego do burmistrza, który słusznie, zgodnie z ustawą wskazywał, że to nie jego kompetencje. To nasza inicjatywa wskazała, że autobusy Kraków-Myślenice powinny kursować jako autobusy wojewódzkie, najlepiej w ramach systemu autobusów dowozowych Kolei Małopolskich. Udało się i w tym przypadku.
Działania naszej inicjatywy to jednak nie tylko działania eksperckie i wywieranie skutecznego nacisku na władze, co samo w sobie jest działaniem stresującym, nieprzyjemnym, sprowadzającym problemy na osoby angażujące się w takie działania. Gdy Małopolska już uruchomiła postulowane przez nas linie autobusowe (transgraniczne i wewnątrzregionalne, np. Kraków-Myślenice), aktywnie promowaliśmy te połączenia na portalu Port Europa i grupach Facebooka, co również było czasochłonną i oddolną pracą społeczną. Marketing transportu publicznego jest konieczny zwłaszcza w początkowym etapie funkcjonowania nowych samorządowych połączeń, gdy nie wszyscy pasażerowie jeszcze o nich wiedzą.
Po 2021 roku działania Inicjatywy obywatelskiej Polska-Słowacja-autobusy wyszły poza polsko-słowackie pogranicze. Stało się jasne, że niektóre problemy transportu publicznego trzeba rozwiązać na wyższym, ogólnopolskim lub nawet europejskim szczeblu. I że do ich rozwiązania konieczne jest dokładne zbadanie i opisanie, jak regionalny transport autobusowy (krajowy i transgraniczny) funkcjonuje w innych państwach europejskich. Szczególnie cenne okazały się transportowe realia Czech, Niemiec i Austrii (oraz Słowacji oczywiście). To na tej podstawie Inicjatywa przeszła do działań ogólnopolskich – petycji „5 razy TAK dla transportu publicznego” zawierającej postulat ogólnopolskiej reformy transportu autobusowego, która obecnie jest wdrażana przez Ministerstwo Infrastruktury.
W normalnych warunkach osoby wykonujące tego rodzaju pracę są doceniani i wspierani przez instytucje państwa (lub samorządy terytorialne i branżowe), otrzymują atrakcyjne wynagrodzenie itp. W Polsce jest inaczej, tego typu obywatelskie, eksperckie działania oddolne nie są mile widziane nie tylko przez państwo, ale też przez środowisko branżowe. Nie da się jednak funkcjonować bez pieniędzy. Nie chodzi tu jedynie o wynagrodzenie za wykonaną pracę i poświęcony czas, co też jest ważne, ale o pokrycie kosztów tej działalności.
O jakie koszty chodzi? To przykładowo koszty hostingu portalu „Port Europa”, czy koszty związane z zakupem biletów autobusowych i kolejowych – nie da się promować autobusów transgranicznych, nie jeżdżąc nimi, a na polsko-słowackie pogranicze też trzeba dojechać, z drugiego końca Polski. To także koszty związane z płatną promocją na Facebooku i w innych miejscach. Płatna promocja postów jest niezbędna, by przeprowadzić badania ankietowe wśród respondentów z Republiki Czeskiej, Niemiec i Austrii. Zakres geograficzny badań jest rozległy – od niemieckich i austriackich Alp, przez pogranicze czesko-austriackie, okolice Wiednia, Hainburga, Burgenlandu, po pogranicze polsko-czeskie, czesko-niemieckie i polsko-niemieckie: od Bogatyni, przez Goerlitz, Frankfurt nad Odrą i Guben, po Wyspę Uznam i okolice Świnoujścia. Nie da się być wszędzie, płatna promocja w Internecie jest koniecznością. Niestety, respondenci z Niemiec i Austrii niechętnie biorą udział w takich badaniach (mimo że są anonimowe), dlatego to wszystko pochłania sporo pieniędzy.
Jeżeli podoba Ci się i doceniasz to, co robię w ramach Inicjatywy obywatelskiej Polska-Słowacja-autobusy, możesz te działania wesprzeć finansowo. Inne inicjatywy, eksperci lub blogerzy proszą o zakup symbolicznej kawy lub wsparcie przez Patronite, ale taka forma jest problematyczna ze względów podatkowych. Dlatego proszę o wsparcie finansowe poprzez zakup któregoś z ebooków z poniższej listy – dla siebie lub na prezent.
Nie znalazłeś/aś na tej liście niczego ciekawego lub wszystko to masz już przeczytane? Nie szkodzi, na pewno masz wśród znajomych kogoś, komu przyda się któryś z tych ebooków. Na pewno znasz kogoś z Ukrainy i ta osoba jeszcze nie zna dobrze naszego języka. Dobrym prezentem będzie zakup Podręcznika języka polskiego i polskiego slangu młodzieżowego dla Ukraińców. Może chcesz lepiej poznać Słowację, nie tylko od strony turystycznej? Ostatnio o Słowacji jest bardzo głośno w negatywnym kontekście – ze względu na prorosyjską postawę premiera Roberta Ficy. Pewnie zastanawiasz się, skąd się to bierze. Na te pytania dobrze odpowiada „Nieznany sąsiad. Podręcznik współpracy polsko-słowackiej”, który w przystępny i ciekawy sposób tłumaczy słowacką rzeczywistość.
Ebooki kupisz w księgarni internetowej Ebookpoint. A oto linki wraz ze standardowymi cenami:
Ciekawa lektura na zimowe wieczory:
Słowackie Tatry i inne góry transportem publicznym 19,90 zł
Nieznany sąsiad. Podręcznik współpracy polsko-słowackiej 29 zł
Białoruskie notatki. Czego się boi Łukaszenka? 12 zł
Przewodniki dla rolkarzy:
Przewodnik dla rolkarzy – Kraków, Małopolska, Słowacja 18,90 zł
Rolki nad Bałtykiem – Przewodnik dla rolkarzy nie tylko na wakacje 18,90 zł
Przewodnik dla rolkarzy – Tom trzeci. Od wschodniej Słowacji po Alpy 18,90 zł
Nauka języków obcych:
Podręcznik języka ukraińskiego 11,50 zł
Podręcznik języka białoruskiego 6,99 zł
Podręcznik języka słowackiego 19,99 zł
Podręcznik czeskiego słownictwa 9,90 zł
Podręcznik rosyjskiego slangu i popkultury 19,99 zł
Nauka języka polskiego:
Podręcznik języka polskiego dla Ukraińców 9,90 zł
Podręcznik języka polskiego dla Słowaków 9,99 zł
Inne:
Bratysława i Wiedeń. Przewodnik po sercu Europy 4 zł